De kunst van het zeilen

“Je bent niet de oorzaak van alles wat je overkomt, maar je bent wel verantwoordelijk voor hoe je erop reageert.”

Deze uitspraak is als het navigeren van een zeilboot op een onvoorspelbare zee. Je kunt de windrichting of de golven niet bepalen – dat zijn de gebeurtenissen in je leven, vaak buiten je controle. Maar je hebt wel de macht over het roer en de zeilen, de manier waarop je reageert op wat er gebeurt.

In zowel zaken als persoonlijke ontwikkeling is dit principe cruciaal. Stel je een ondernemer voor die geconfronteerd wordt met een plotselinge marktverandering. Hij kan niet de economie beïnvloeden, maar hij kan wel zijn bedrijfsstrategie aanpassen, innoveren of nieuwe vaardigheden ontwikkelen om zich aan te passen aan de nieuwe situatie.

Deze benadering herinnert ons eraan dat hoewel we niet altijd controle hebben over de gebeurtenissen die ons overkomen, we altijd een keuze hebben in hoe we reageren. We kunnen kiezen voor veerkracht in plaats van weerstand, voor groei in plaats van stagnatie.

Het is de kunst van het leven om de juiste koers te vinden, ondanks de onvoorspelbare winden die ons pad kruisen.

Luisteren boven spreken

De uitspraak “Aangezien we twee oren en één mond hebben gekregen, zouden we meer moeten luisteren dan spreken” benadrukt het belang van luisteren in communicatie. Deze wijsheid, vaak toegeschreven aan de Griekse filosoof Zeno, suggereert dat onze fysieke anatomie zelf ons een belangrijke les leert over hoe we met anderen moeten omgaan.

Luisteren is een cruciale vaardigheid in alle aspecten van het leven. Het gaat niet alleen om het horen van woorden, maar om het actief begrijpen van de boodschappen, gevoelens en intenties achter die woorden. Door effectief te luisteren, tonen we respect en waardering voor de persoon die spreekt, en krijgen we een beter inzicht in hun perspectieven en behoeften.

In tegenstelling tot louter spreken, stelt luisteren ons in staat om meer te leren, empathie te ontwikkelen en betere relaties op te bouwen. Het helpt ons om conflicten te vermijden of op te lossen, aangezien we niet alleen reageren op wat gezegd wordt, maar ook proberen de onderliggende redenen of emoties te begrijpen.

In een wereld waar iedereen gehoord wil worden, is het vermogen om goed te luisteren een zeldzaam en waardevol goed. Het versterkt niet alleen persoonlijke relaties, maar is ook essentieel in professionele omgevingen, waar effectieve communicatie en teamwork van cruciaal belang zijn.

Deze eenvoudige anatomische verwijzing herinnert ons eraan dat we, door meer te luisteren en minder te spreken, dieper kunnen verbinden met anderen en een rijker, meer begripvol leven kunnen leiden. Het benadrukt de kracht van luisteren als een instrument voor leren, begrijpen en verbinden.

Zaak van vertrouwen

Vertrouwen is geen startpunt, maar een uitkomst, het gevolg van ons gedrag in de omgang met anderen. Wanneer we ons op een betrouwbare manier gedragen, bouwen we vertrouwen op. Als we daarentegen handelen op een manier die vertrouwen ondermijnt, dan breken we het af. Dit klinkt als gezond verstand, maar wordt niet altijd in de praktijk gebracht.

De opbouw van vertrouwen is vergelijkbaar met het planten en laten groeien van een boom. Elke betrouwbare actie is als het water geven aan de boom, waardoor deze sterker en robuuster wordt. Onbetrouwbaar gedrag, aan de andere kant, is als het onttrekken van voedingsstoffen aan de boom, waardoor deze verzwakt en uiteindelijk kan afsterven.

Betrouwbaar gedrag omvat elementen zoals consistentie, eerlijkheid, integriteit, en transparantie. Wanneer mensen merken dat je consequent bent in je acties en woorden, eerlijk en open in je communicatie, en je verantwoordelijkheid neemt voor je acties, dan groeit hun vertrouwen in jou.

Vertrouwen is cruciaal in alle aspecten van het leven, of het nu gaat om persoonlijke relaties, zakelijke interacties of leiderschap. Het is de basis waarop sterke en duurzame relaties worden gebouwd. Echter, het opbouwen van vertrouwen kost tijd en vereist een constante inspanning in betrouwbaar gedrag. Eenmaal beschadigd, kan het herstellen van vertrouwen een uitdaging zijn en veel langer duren.

Daarom is het belangrijk om bewust te zijn van hoe onze acties en woorden anderen beïnvloeden en consequent te streven naar gedrag dat vertrouwen bevordert. Door betrouwbaar te handelen, leggen we de basis voor sterke, positieve relaties in zowel ons persoonlijke als professionele leven.

Mensen voldoen aan de verwachting

Het principe “Je krijgt van mensen wat je verwacht” benadrukt hoe onze verwachtingen van anderen hun gedrag en prestaties kunnen beïnvloeden. Deze perceptie is vergelijkbaar met het kijken door een gekleurde lens: wat we verwachten te zien, beïnvloedt vaak wat we daadwerkelijk waarnemen.

Wanneer leiders of collega’s hoge verwachtingen hebben van hun teamleden, neigen ze ernaar meer vertrouwen en verantwoordelijkheid aan deze mensen te geven. Dit kan leiden tot betere prestaties, omdat medewerkers zich gewaardeerd en gemotiveerd voelen. Ze streven ernaar om aan deze verwachtingen te voldoen, vaak resulterend in hogere productiviteit en betrokkenheid.

Aan de andere kant, als leiders lage verwachtingen hebben, kan dit leiden tot een self-fulfilling prophecy waarbij medewerkers minder goed presteren. Dit komt omdat ze minder geneigd zijn om zich in te zetten als ze voelen dat er toch niet veel van hen verwacht wordt. Dit kan een negatieve invloed hebben op het moreel, de motivatie en uiteindelijk de prestaties.

Dit principe onderstreept het belang van positieve verwachtingen en het geloof in de capaciteiten van mensen. Het is een herinnering dat leiderschap en interpersoonlijke relaties niet alleen gaan over het managen van taken, maar ook over het inspireren en motiveren van mensen. Door hoge, maar realistische verwachtingen te stellen en vertrouwen te hebben in de capaciteiten van medewerkers, kunnen leiders een omgeving creëren waarin individuen en teams kunnen floreren.

Winst als applaus

Stel je winst voor als het applaus na een geweldige theatervoorstelling. Het is de erkenning en beloning voor het creëren van een motiverende werkomgeving waarin je medewerkers zich gewaardeerd en geïnspireerd voelen. Deze omgeving stimuleert hen om uitstekende zorg en service aan klanten te bieden. Net zoals een goed geregisseerde toneelstuk leidt tot applaus, leidt het zorgvuldig opbouwen van een positieve en stimulerende werkplek tot winst.

Deze benadering van bedrijfsvoering benadrukt het belang van het welzijn en de motivatie van medewerkers als een cruciale factor voor het succes van een bedrijf. Wanneer medewerkers zich gewaardeerd, gesteund en gemotiveerd voelen, zijn ze meer geneigd om zich in te zetten voor het leveren van uitmuntende prestaties, wat op zijn beurt leidt tot een betere klanttevredenheid en -loyaliteit. Dit heeft een directe impact op de winstgevendheid en het lange-termijnsucces van een onderneming.

Het creëren van zo’n omgeving vereist niet alleen aandacht voor de fysieke werkplek, maar ook voor de bedrijfscultuur, leiderschapsstijlen, erkenning en beloning, professionele ontwikkelingsmogelijkheden, en de algemene werksfeer. Door te investeren in het creëren van een positieve en motiverende werkplek, investeren bedrijven indirect in hun eigen succes.

In deze context is winst dus meer dan alleen een financiële maatstaf; het is een indicatie van hoe goed een bedrijf in staat is om een omgeving te creëren waarin medewerkers kunnen bloeien en excelleren. Dit succes wordt uiteindelijk weerspiegeld in de financiële prestaties van het bedrijf, waarbij winst het ‘applaus’ is voor het creëren van een effectieve, ondersteunende en inspirerende werkomgeving.

Positieve versterking

De essentie van effectief leiderschap en het ontwikkelen van mensen ligt in het herkennen en prijzen van hun positieve gedragingen en prestaties. Helaas is een veelvoorkomende leiderschapsstijl die ik tegenkom wat ik ‘meeuwenmanagement’ noem. Hierbij stellen managers doelen met mensen, verdwijnen dan uit beeld, en verschijnen pas weer wanneer er iets misgaat. Ze vliegen in, maken veel lawaai, ‘dumpen’ hun frustratie, en verdwijnen weer.

Deze benadering contrasteert sterk met het effectief prijzen van medewerkers, wat focust op het versterken van gedrag dat hen dichter bij hun doelen brengt. Om ‘gezond verstand’ een gangbare praktijk te maken in management, zijn hier enkele stappen die gevolgd kunnen worden:

  1. Onmiddellijke Prijzing: Prijs de persoon zodra je hem iets goed ziet doen. Dit zorgt voor onmiddellijke positieve bekrachtiging.
  2. Specifieke Feedback: Laat duidelijk weten wat ze goed deden. Specifieke feedback is effectiever dan algemene complimenten.
  3. Deel je Enthousiasme: Vertel hoe blij je bent met wat ze goed hebben gedaan en hoe het helpt. Dit toont waardering en erkenning voor hun inspanningen.
  4. Geef Ruimte voor Voldoening: Pauzeer even om de persoon de tijd te geven om zich goed te voelen over wat ze hebben gedaan. Dit versterkt het positieve gevoel geassocieerd met de prestatie.
  5. Aanmoediging voor Herhaling: Moedig hen aan om door te gaan met dit gedrag. Dit helpt bij het vestigen van positieve gedragspatronen.
  6. Vertrouwen en Ondersteuning: Maak duidelijk dat je vertrouwen hebt in hun capaciteiten en hun toekomstig succes ondersteunt. Dit versterkt hun zelfvertrouwen en motivatie.

Het prijzen van medewerkers is een krachtige activiteit die zowel voor managers als teamleden voordelig is. Het creëert een positieve werkomgeving, versterkt gewenst gedrag, en helpt bij het bouwen aan vertrouwen en motivatie binnen het team. Door deze praktijken toe te passen, kunnen leiders een cultuur van positieve versterking cultiveren die niet alleen de individuele prestaties verbetert, maar ook bijdraagt aan het algehele succes van de organisatie.

De doorn in de arm

In het boek “The Untethered Soul” beschrijft Michael Singer een persoon die per ongeluk haar arm doorboort met een grote doorn, wat bij de geringste aanraking een verlammende pijn veroorzaakt. In plaats van de doorn te verwijderen en de intense pijn van het verwijderingsproces te doorstaan, kiest ze ervoor om de doorn te laten zitten. Deze beslissing om de onmiddellijke pijn te vermijden, brengt echter aanzienlijke kosten met zich mee: om met de doorn in haar arm te leven, moet ze ervoor zorgen dat niets de doorn aanraakt.

Deze metafoor illustreert hoe we soms kiezen voor het vermijden van korte-termijn ongemak ten koste van langdurige beperkingen en pijn. De vrouw in het verhaal kan niet meer slapen in haar bed uit angst om zich om te draaien en de doorn aan te raken. Ze gaat zo ver dat ze een apparaat creëert om in te slapen waarbij de doorn niet aangeraakt wordt, wat haar dagelijks leven ingrijpend beperkt.

Singers verhaal benadrukt hoe het vermijden van onmiddellijke pijn of ongemak ons kan vastzetten in beperkende patronen die ons leven op de lange termijn beïnvloeden. Het is een metafoor voor hoe we soms emotionele ‘doorns’ – zoals pijnlijke herinneringen, angsten of trauma’s – in ons dragen en ons leven eromheen construeren om de pijn niet te hoeven voelen. We bouwen systemen en gedragingen op die ons ‘beschermen’, maar die ons tegelijkertijd verhinderen voluit te leven.

De les uit Singers verhaal is dat het soms nodig is om door de initiële pijn heen te gaan om ware vrijheid en verlichting te bereiken. Het verwijderen van de ‘doorn’, hoewel pijnlijk, kan uiteindelijk leiden tot een vrijer en onbelemmerd leven. Dit vereist moed en de bereidheid om door het ongemak heen te werken, maar de beloning is een leven dat niet langer beperkt wordt door de constante aanwezigheid van vermijdbare pijn.

De verleiding van simpelere doelen

Robert Braults uitspraak, “We are kept from our goal not by obstacles but by a clear path to a lesser goal,” werpt een interessant licht op de aard van doelstelling en de uitdagingen die we tegenkomen op weg naar het realiseren van onze ambities. Deze uitspraak suggereert dat het niet zozeer de obstakels op ons pad zijn die ons ervan weerhouden onze ware doelen te bereiken, maar eerder de verleiding van gemakkelijkere, minder betekenisvolle doelen.

Dit idee kan worden vergeleken met een wandelaar die op weg is naar een bergtop. Onderweg komt hij meerdere afslagen tegen die naar minder hoge, maar makkelijker bereikbare toppen leiden. De verleiding bestaat om deze minder uitdagende paden te kiezen, vooral als de reis naar de eigenlijke top moeilijk en vol onzekerheden is.

Braults woorden herinneren ons eraan dat echte voldoening en prestatie vaak liggen in het nastreven van onze hoogste doelen, zelfs als dit betekent dat we moeilijkere paden moeten bewandelen en grotere uitdagingen moeten overwinnen. Het kiezen voor ‘minder’ doelen kan op korte termijn bevredigend zijn, maar kan ons afleiden van de diepere, meer betekenisvolle prestaties die we werkelijk wensen.

Deze uitspraak moedigt ons aan om ons bewust te zijn van onze ware ambities en ons niet te laten afleiden door de makkelijkere, minder vervullende doelen die we onderweg tegenkomen. Het benadrukt het belang van doorzettingsvermogen en vastberadenheid bij het nastreven van wat echt belangrijk is, en herinnert ons eraan dat de grootste beloningen vaak komen na het overwinnen van de grootste uitdagingen.

Wetten door ervaring

Vergelijk het leven met het schrijven van een persoonlijke handleiding. Elke keer dat we een ervaring transformeren, schrijven we een nieuwe ‘wet’ of regel voor onszelf. Deze regels kunnen variëren van ‘doe dit altijd opnieuw in soortgelijke situaties’ tot ‘vermijd dit in de toekomst te allen tijde’. Net zoals een timmerman leert welke technieken het beste werken voor verschillende houtsoorten, leren wij welke benaderingen het beste werken in verschillende levenssituaties.

Dit proces van het creëren van persoonlijke ‘wetten’ uit onze ervaringen is een continu proces. Met elke nieuwe ervaring, of deze nu positief of negatief is, vergaren we waardevolle inzichten. We leren wat effectief is en wat niet, en passen deze kennis toe om onze toekomstige beslissingen en acties vorm te geven.

Deze zelfgemaakte ‘wetten’ zijn uniek voor elk individu, gevormd door persoonlijke ervaringen en lessen. Ze dienen als een kompas dat ons helpt navigeren door de complexiteit van het leven. Door bewust aandacht te besteden aan onze ervaringen en hieruit te leren, bouwen we een rijkdom aan kennis op die ons helpt om slimmere, meer geïnformeerde keuzes te maken.

Dit proces van leren en aanpassen is essentieel voor persoonlijke groei en ontwikkeling. Het stelt ons in staat om veerkrachtiger, zelfbewuster en effectiever te worden in het omgaan met de uitdagingen en kansen die het leven ons biedt. In essentie, door onze eigen ‘wetten’ te schrijven, worden we de architecten van ons eigen succes.

De kunst van het herkennen

Stel je een schilder voor die een schilderij maakt, maar halverwege realiseert dat het resultaat niet is wat hij voor ogen had. Het is gemakkelijk om teleurgesteld te zijn en het canvas op te geven. Echter, de echte uitdaging en moed liggen in het onderzoeken van het schilderij om te zien wat wel werkte – misschien een kleurencombinatie of een bepaalde penseelstreek.

Ditzelfde principe geldt voor het omgaan met negatieve ervaringen in het leven. Het is moeilijk om in moeilijke situaties te zien wat goed ging. Dit vereist moed en een diepgaande zelfreflectie. Net als de schilder die zijn ‘mislukte’ werk onderzoekt, moeten we terugkijken en bepalen wat in de situatie voor ons werkte en wat niet.

Wanneer we deze analyse uitvoeren, kunnen we een lijst opstellen van punten om te onthouden voor toekomstige vergelijkbare situaties. Dit proces transformeert een negatieve ervaring in waardevolle lessen. We creëren als het ware nieuwe ‘wetten’ of richtlijnen voor onszelf, gebaseerd op onze eigen unieke ervaringen.

Door deze benadering te volgen, nemen we actief de regie over ons leren en onze persoonlijke ontwikkeling. We zetten negatieve ervaringen om in constructieve lessen die ons helpen in de toekomst beter voorbereid en veerkrachtiger te zijn. Dit proces van reflectie en aanpassing is een krachtig middel voor groei en verandering, waardoor we sterker en wijzer worden bij elke stap die we zetten.